باغ پرندگان اصفهان در غرب این شهر

باغ پرندگان یکی از صدها جاذبه دیدنی اصفهان است که در غرب این شهر جای دارد. این باغ در کنار آکواریوم اصفهان و پارک ناژوان، مجموعه‌ای زیبا را به وجود آورده است و معمولاً گردشگران سری به این مجموعه زیبا می‌زنند.

معرفی باغ پرندگان اصفهان

باغ پرندگان اصفهان در دهه هفتاد خورشیدی به‌وسیله شهرداری اصفهان برپا شد و اکنون زیر نظر سازمان رفاهی تفریحی شهرداری اصفهان اداره می‌شود. مساحت باغ پرندگان ۱۷,۰۰۰ مترمربع است و با سیم توری که بر روی ۱۱ ستون فلزی حداکثر به بلندی ۲۲ متر قرار دارد، محصور شده است. در این باغ بیش از ۵,۰۰۰ پرنده از گونه‌های مختلف وجود دارد. این پرندگان از ایران و دیگر کشورهای جهان مانند استرالیا، اندونزی، چین و تانزانیا گردآوری شده است.

بخش‌های مختلف باغ

محوطه داخلی باغ پرندگان به‌گونه‌ای طراحی‌شده است که هم نیازهای زیستی پرندگان را پاسخ دهد و هم فضایی دلپذیر را برای بازدیدکنندگان فراهم آورد.

۴۰ هزار مترمربع از این باغ دارای سقف توری است که بر روی ۱۶ ستون فلزی به ارتفاع ۲۵ الی ۳۲ متر قرار دارد.

بخش‌های مختلفی در این باغ برای حدود ۴,۰۰۰ قطعه پرنده در ۱۳۰ گونه وجود دارد که به‌تدریج بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود.

تراکم گونه‌ای پرندگان باغ متنوع است و این مسئله به دو نکته بستگی دارد: نخست اینکه تا چه میزان امکان جمع‌آوری پرندگان وجود دارد و دوم اینکه سازگاری آنها با شرایط محیطی حاکم به چه میزان است. به‌عنوان مثال بر اساس این شرایط، تعداد پرندگان متعلق به برخی از گونه‌ها تنها یک جفت است درحالی‌که از برخی گونه‌ها تعداد زیادی در باغ وجود دارد.

در ادامه به بخش‌های مختلف باغ و پرندگان موجود در آنها اشاره می‌شود:

برکه

چهار برکه کوچک و بزرگ در باغ پرندگان وجود دارد که بزرگ‌ترین آنها در مرکز باغ قرار دارد. این برکه‌ها محل زندگی پرندگان آبچر هستند که برخی از آنها عبارتنداز:

اردک‌ها:

این پرندگان را همه کم‌وبیش می‌شناسند و برخی برای اشاره به آنها از واژه مرغابی استفاده می‌کنند. این جانداران یکی از اولین گونه‌های پرندگان هستند که انسان موفق به رام کردن آنها شده است و به نظر می‌رسد که مردمان مصر در این امر پیشرو بوده‌اند. این پرنده پرهای چرب دارد و به همین دلیل در تماس با آب خیس نمی‌شوند و پس از خروج از آب نیز احساس سنگینی نمی‌کند.

فلامینگوها:

این پرندگان که با نام مرغ آتشی نیز شناخته می‌شوند پاهایی دراز و منقاری منحنی و گردنی بلند و خمیده دارند و بال‌های‌شان ترکیبی از رنگ‌های سفید، صورتی، سرخ و سیاه را به نمایش می‌گذارند. جالب آنکه فلامینگوی نابالغ به رنگ قهوه‌ای مایل به خاکستری چرک است و آن‌قدرها جذاب به نظر نمی‌رسند. این پرندگان در همه قاره‌ها به‌جز قطب جنوب زندگی می‌کنند.

پلیکان‌ها:

این پرندگان بزرگ و سفید با منقارهای متفاوت‌شان نزد بیشتر مردم شناخته شده هستند. پلیکان‌ها منقار بزرگی دارند که فضایی برای انباشتن طعمه را در اختیارشان قرار می‌دهد. این جانداران جزء پرندگان غول پیکر به شمار می‌آیند و طول بال برخی از آنها به ۳ متر نیز می‌رسد.

قوها:

این جانداران از بزرگترین و زیباترین پرندگان آبزی جهان به‌شمار می‌روند و بیشتر با رنگ سفید پرهایشان شناخته می‌شوند.

نکته جالب در مورد این جانداران این است که آنها در طول زندگی تنها یک جفت اختیار می‌کنند و جدایی به ندرت در آنها دیده می‌شود. آنها تنها با مردن جفت خود و یا عدم توانایی آنها در تخم‌گذاری و جوجه‌آوری، جفت دیگری را به زندگی خود راه می‌دهند. این وفاداری به همراه داشتن ظاهری زیبا و باوقار باعث شده تا پای این پرندگان به داستان‌ها و افسانه‌های سراسر زمین نیز باز شود و از رنگ سفید پرهایش به عنوان نشانه‌ای از معصومیت و پاکی یاد شود.

قفس‌های شیشه‌ای

قفس‌های شیشه‌ای فضاهایی شبیه گلخانه‌ هستند و برای پرندگانی مناسب هستند که نمی‌توانند در آب‌وهوای اصفهان به زندگی ادامه دهند. این فضاها با دارا بودن امکانات ویژه‌ای چون دستگاه تهویه، شوفاژ و کولر، محیط مناسبی را برای زیست پرندگان ایجاد کرده‌اند.

برخی از این پرندگان عبارتند از:

طوطی‌ها:

این پرندگان برای همه شناخته شده هستند. جاندارانی که در کنار زاغ، کلاغ و غراب بیشترین هوش را در میان پرندگان دارند و به خوبی از پس تقلید صدا بر می‌آیند. این پرنده در سرزمین‌های گرمسیر و نیمه‌ گرمسیر زندگی می‌کند و پرهای رنگینش، ظاهر جذابی به آن بخشیده‌اند.

مرغ عشق‌ها:

باجریگار نام پرنده‌ای است که در ایران با نام مرغ عشق شناخته می‌شود و طرفداران بسیاری نیز دارد. این پرنده اهلی از نژاد طوطی است و مانند بسیاری از طوطی‌سانان دیگر از استرالیا می‌آید.

مرغ عشق پرنده‌ای هوشمند و اجتماعی است که از بازی کردن لذت می‌برد و از تقلیدکنندگان قهار صدا نیز به شمار می‌رود.

توکان‌ها:

منقار بسیار بزرگ از نشانه‌های شناخته شده توکان‌هاست که ممکن است اندازه آن به دو سوم طول کل بدنش برسد. از دیگر ویژگی‌های این پرنده رنگ زیبای آن است که چهره‌ای خاص در حیات‌وحش را نصیبش کرده است.

صخره

برای زیست پرندگان مناطق سنگلاخی و بیابانی فضاهایی صخره‌ای در باغ پرندگان اصفهان ساخته شده است که از پرندگان زیر میزبانی می‌کند:

کبک‌ها:

پرندگانی از تیره قرقاولان که جثه‌ای متوسط دارند و بومی اروپا، آسیا، آفریقا و خاورمیانه هستند. این پرندگان معمولا دشت‌ها، کوهپایه‌ها و دامنه‌های کوه را برای زیست برمی‌گزینند.

رنگ‌های مختلفی در پرهای این جاندار دیده می‌شود مثل: قهوه‌ای مایل به خاکستری، خط سیاهی از بالای چشم و گردن تا بالای سینه، خاکستری در قسمت سینه، ترکیبی از رنگ سیاه و شاه بلوطی متمایل به سفید در پهلو و شاه بلوطی در انتهای بال.

تیهوها:

نوعی کبک که زیستگاه آن از جنوب شرقی ترکیه، سوریه و عراق در غرب تا پاکستان و ایران در شرق امتداد دارد و دامنه کوه‌ها و تپه‌های پر شیب و فراز کوهستانی باز و سنگلاخ و اطراف چشمه‌ها و دره‌ها و شیب و فراز کوه‌ها و غیره را برای زندگی انتخاب می‌کند. پشت خاکستری و گلوی نخودی‌‌رنگ دارد و منقار و پاهایش سرخ است.

بلدرچین‌ها:

پرندگانی با جثه کوچک که بر روی زمین لانه می‌سازند و به پروازهای کوتاه و سریع اکتفا می‌کنند. البته برخی گونه‌های آن همچون بلدرچین ژاپنی و بلدرچین معمولی مهاجر هستند و می‌توانند در مسیرهای طولانی پرواز کنند.

تخم و گوشت این پرنده غذای لذیذی در بسیاری از کشورهاست و بازار شکار آن در حیات‌وحش نیز داغ است.

فضاهای سبز و پر از درخت

پرندگان مناطق جنگلی نیز در باغ پرندگان اصفهان به چشم می‌خورند و فضایی شبیه به جنگل را برای آنها ایجاد کرده‌اند که می‌توانند در آن آزادانه به این سو و آن سو بروند. در اینجا به دو مورد از آنها اشاره می‌شود:

طاووس‌ها:

شنیده‌اید که می‌گویند هر که طاووس خواهد جور هندوستان کشد؟ حالا با وجود باغ پرندگان نیازی نیست این همه راه را طی کنید. در بخش جنگلی باغ پرندگان اصفهان می‌توان شاهد این پرنده و دلبری‌هایش بود.

طاووس در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان زیباترین پرنده و مظهر تجلل شناخته می‌شود و علی‌رغم سر و بدن زیبا، پاهای زشتی دارد. پرهای این پرنده تا یک و نیم متر رشد می‌کند و از این حیث یکی از بزرگ‌ترین پرندگان در جهان به شمار می‌رود.

قرقاول‌ها:

دم بلند و راه رفتن باشکوه این پرنده آن را از دیگر پرندگان متمایز می‌کند. از قرقاول‌ها به عنوان یکی از عجیب‌ترین پرندگان جهان یاد می‌شود و یکی از دلایل آن این است که در ۲ یا ۳ هفته اول زندگی یک جفت پنجه روی هر بال آنها به چشم می‌خورد.

لانه این پرندگان روی درختان است و از برگ‌های درختان، حشرات، تمشک، دانه‌ها و میوه‌های جنگلی تغذیه می‌کنند. این پرنده هنگام احساس خطر پرواز نمی‌کند و به جای آن به سرعت می‌دود و در جایی پنهان می‌شود.

قفس‌های فلزی

پرندگانی در باغ پرندگان اصفهان هستند که به دلایل مختلف از جمله نوع تغذیه نمی‌توان آنها را در باغ رها کرد. این پرندگان که از نوع شکاری هستند در صورت آزاد بودن در محیط، از سایر پرندگان و جوجه‌های آنها تغذیه می‌کنند. در قفس‌های فلزی سعی شده تا محیط‌ زیست طبیعی آنها شامل صخره و کوهستان مهیا شود.

برخی از این پرندگان عبارتند از:

عقاب‌ها:

شکارچیانی قهار که نسبت به بیشتر پرندگان شکاری دارای اندازه بزرگتری هستند و از پاهایی بزرگتر و نیرومندتر، منقارهایی بزرگ و خمیده و بال‌هایی پهن‌تر برخوردارند.

عقاب‌ها شکارچیان روزگرد هستند و از بینایی فوق‌العاده دقیق و پروازی عالی در ارتفاعات بالا بهره می‌برند. آنها به واسطه قدرت‌شان در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان نماد جنگ و نیروی پادشاهی شناخته می‌شوند و بسیاری از کشورهای دنیا و گروه‌های مختلف تصویر این پرنده را به عنوان نماد خود برگزیده‌اند.

جغد:

پرنده‌ای شکاری با قدرت شنوایی و بینایی بسیار بالا که در همه قاره‌ها به جز قطب جنوب دیده می‌شود. این پرنده معمولا در شب و به هنگام گرگ و میش صبح به شکار می‌پردازد و خوراکش انواع موش است.

شکاف‌های تنه درختان و آشیانه‌های متروک زاغان بهترین مکان برای لانه‌سازی جغدها به شمار می‌روند و حالت استتاری نقش و رنگ پرهای آنها مزاحمت‌ها را به هنگام استراحت روزانه کاهش می‌دهد.

شاهین‌ها:

پرندگانی با چشمان کاملا سیاه، بال‌های نوک‌تیز و بدن لاغر که توانایی پرواز با سرعت بسیار بالا و تغییر جهت ناگهانی را دارند و از نظر نوع و تکنیک شکار یک شکارچی تخصصی به شمار می‌روند.

پرنده‌های شکاری دیگر طعمه خود را با پنجه‌های‌شان می‌کشند؛ اما شاهین این کار را با منقار خود انجام می‌دهد. شاهین با رکورد سرعت ۳۲۰ کیلومتر در ساعت عنوان سریع‌ترین مخلوق روی کره زمین را نصیب خود کرده است.

کرکس‌های سیاه:

این پرندگان با بال‌هایی به پهنای ۱.۵ متر پرنده‌ای کوچک در میان کرکس‌ها محسوب می‌شوند. این پرنده پرهای سیاهی دارد و سر و گردن آن فاقد پر به رنگ خاکستری و سیاه است.

کرکس سیاه جانوری لاشخور است و از لاشه حیوانات تغذیه می‌کند اما تخم و حیوانات تازه متولد شده نیز غذای لذیذی برای او به شمار می‌روند.

بخش‌های تخصصی

آنچه که در باغ پرندگان اصفهان مشاهده می‌شود حاصل فعالیت بخش‌های تخصصی این مجموعه است. در هر یک از این بخش‌ها پژوهش‌های علمی و عملی مفیدی بر روی انواع پرندگان صورت می‌گیرد و به همین دلیل باغ پرندگان علاوه بر جاذبه‌های گردشگری و تفریحی، جنبه‌های علمی آموزشی و پژوهشی نیز پیدا کرده است.

علاقه‌مندان به تحقیق در مورد پرندگان، می‌توانند از این بخش‌ها بهره ببرند که در ادامه به آنها اشاره می‌شود:

واحد تکثیر:

شرایط و امکانات تخم‌گذاری و جوجه‌آوری برای پرندگان در این بخش فراهم می‌شود و نگهداری از جوجه های تکثیر شده تا مرحله رسیدن به سن مناسب رهاسازی در باغ پرندگان نیز از وظایف این بخش است.

واحد تغذیه:

پرندگان مختلف نیازهای غذایی متفاوتی دارند و منبع تامین این نیازها نیز در هرگونه متفاوت از دیگری است.

پرندگان ممکن است میوه‌خوار، دانه‌خوار، گوشتخوار و حتی همه‌چیزخوار باشند؛ به همین دلیل در این بخش نیازهای پرندگان بر اساس جداول نیازهای غذایی (NRC) برآورد می‌شود. این جداول بر اساس آخرین یافته‌های علمی در دنیا تدوین شده‌اند و جیره غذایی پرندگان را تعیین می‌کنند. جیره‌های غذایی پرندگان در فصول مختلف سال بر اساس دمای هوا و شرایط فیزیولوژیک بدن آنها تغییر می‌کند؛ مثلا غذای پرندگان در فصل تولیدمثل با دیگر فصول متفاوت است.

واحد کلینیک و بهداشت:

پرندگان هم مانند همه جانداران بیمار می‌شوند. این پرندگان پس از تشخیص بیماری به واحد کلینیک و بهداشت می‌روند و پس از معاینه کامل بر اساس نظر دامپزشک باغ پرندگان و تجربه‌های کارشناس مربوطه تحت درمان قرار می‌گیرند.

این واحد ضدعفونی و بهداشت کلیه قسمت‌های باغ را نیز بر عهده دارد و واکسیناسیون ماهانه پرندگان علیه بیماری نیوکاسل نیز وظیفه کارکنان این بخش است. تمامی برکه‌های آب در زمان واکسیناسیون تخلیه و تمام ورودی‌های آب بسته می‌شوند. واکسن نیوکاسل توسط آب آشامیدنی در ۲ روز متوالی به پرندگان تشنه داده می‌شود.

واحد قرنطینه:

ممکن است پرندگانی توسط افراد دوستدار پرنده به باغ اهدا شوند و یا در دوره‌های زمانی مختلف مسوولان پرندگان جدیدی خریداری کنند. در این صورت جهت کنترل بیماری‌ها و جلوگیری از گسترش آنها در مجموعه، پرندگان تازه وارد به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز در واحد قرنطینه قرار می‌گیرند تا پس از انجام آزمایش‌های لازم و تایید سلامتی وارد باغ شوند.

واحد تاکسیدرمی:

فن نگهداری درازمدت پیکر جانوران را تاکسیدرمی می‌گویند. در این بخش پوست‌کنی لاشه و چربی‌زدایی از پوست صورت می‌گیرد و پس از پرآرایی، قالبی به اندازه بدن پرنده تهیه می‌شود. سپس اسکلت‌بندی پوست پرنده روی این قالب قرار می‌گیرد.

امکانات باغ پرندگان اصفهان

باغ پرندگان در مجموعه تفریحی ناژوان قرار دارد و این مجموعه برای رفاه هرچه بیشتر بازدیدکنندگان امکاناتی نظیر رستوران، کافه، سرویس بهداشتی و نمازخانه‌های متعدد را در اختیار آنها قرار می‌هد. تله­ سیژ این مجموعه به شما این امکان را می‌دهد که از شمال زاینده‌رود به جنوب آن بروید و مسافت بین ورودی مجموعه تا باغ پرندگان را به راحتی بپیمایید.

همچنین علاوه بر باغ پرندگان در این پارک می‌توان به بخش‌های دیگر پارگ ناژوان همچون تله سیژ، آکواریوم و باغ موزه پروانه‌ها اشاره نمود که بازدید از هر کدام از این بخش‌ها به نوبه خود می‌تواند لذت‌بخش و دل‌انگیز باشد.

اطلاعات بازدید

اگر قصد دارید از باغ پرندگان اصفهان دیدن فرمایید، اطلاعات زیر را بخوانید:

ساعات بازدید از باغ پرندگان اصفهان

ساعات بازدید از باغ پرندگان اصفهان در شش ماه اول سال از ساعت ۸:۳۰ الی ۱۸:۰۰ و در شش ماه دوم سال از ساعت ۸:۳۰ الی ۱۶:۳۰ می‌باشد.

شماره تماس باغ پرندگان اصفهان

شماره تماس مجموعه جهت کسب اطلاعات بیشتر: ۳۷۷۱۳۵۰۰-۰۳۱

بهای ورودی باغ پرندگان اصفهان

قیمت بلیط بازدید از باغ پرندگان اصفهان به ازای هر فرد ایرانی و برای بازدید تمامی قسمت‌ها در ابتدای سال ۱۳۹۹، ۲۰,۰۰۰ تومان بوده ولی گزارشاتی مبنی بر تغییر مدام هزینه بازدید از این جاذبه ارائه شده است. به همین دلیل دوستداران ایران نتوانسته است اطلاعات موثقی در این زمینه به دست آورد.

آدرس باغ پرندگان اصفهان

اصفهان، میدان سهروردی، خیابان الفت، داخل پارک ناژوان